O krok od prezbiteratu

xrt

publikacja 24.06.2013 21:10

Katedra wypełniona przejętymi ludźmi, bo ich znajomi i krewni otrzymali posługę - akolitatu jedni, a drudzy święcenia diakonatu. To znaczy co?

O krok od prezbiteratu Dawid Fiołek z Wir podczas pierwszej asysty mszalnej w roli diakona ks. Roman Tomaszczuk /GN

Jedenastu nowych diakonów rozpoczęło swoją posługę w diecezji. 24 czerwca, zgodnie z tradycją archidiecezji wrocławskiej, a przejętą przez Kościół świdnicki, w uroczystość Narodzenia św. Jana Chrzciciela bp Ignacy Dec udzielił święceń diakonatu. Zanim jednak miał miejsce obrzęd święceń, dziewięciu alumnów otrzymało posługę akolitatu, czyli stało się nadzwyczajnymi szafarzami Eucharystii. 

Akolitat, jeszcze do 1972 roku, w Kościele łacińskim było to ostatnie z tzw. święceń niższych (ostiariat, lektorat, egzorcystat i akolitat) udzielane kandydatowi do kapłaństwa w czasie seminaryjnej formacji. Papież Paweł VI, po Soborze Watykańskim II, postanowił odnowić i zreformować posługi i wyznaczył akolitom nowe miejsce w Kościele. 

Częstym błędem ze strony wiernych jest utożsamianie wszystkich szafarzy nadzwyczajnych Komunii świętej z akolitami. Akolita jest z urzędu nadzwyczajnym szafarzem Komunii świętej, ale zadanie akolity wykraczają poza samą liturgię. 

Akolita może udzielać Komunii św. w czasie Mszy św. lub poza nią, zanosić ją do chorych lub w wypadku konieczności podać ją umierającemu jako wiatyk. Czyni to jednak tylko, gdy ze względu na podeszły wiek lub stan zdrowia kapłan lub diakon nie mogą tego czynić lub liczba osób przystępujących do Komunii jest tak duża, że powodowałoby to znaczne przedłużenie się celebracji. Akolita ustanowiony obrzędem jest więc z urzędu szafarzem nadzwyczajnym Komunii świętej (zwyczajnymi szafarzami są: biskup, prezbiter i diakon). Może on również wystawić Najświętszy Sakrament do adoracji, nie ma natomiast prawa do udzielania Nim błogosławieństwa.

Charakterystycznym przywilejem akolity jest puryfikowanie naczyń liturgicznych w przypadku braku diakona. Puryfikacji nie można powierzać żadnemu innemu świeckiemu, nawet nadzwyczajnemu szafarzowi Komunii świętej.

Akolita, z racji swojej posługi, ma pierwszeństwo przed innymi świeckimi w wypełnianiu szeregu funkcji podczas Mszy św. Do właściwych akolitom zadań należy: niesienie krzyża i świec w procesji wejścia; podawanie ksiąg, w szczególności mszału; pomoc w przyjmowaniu darów (gdy jest procesja z darami) lub podawanie ich kapłanowi z kredensu; przygotowywanie ołtarza (umieszczanie na nim korporału, puryfikaterza, palki, kielicha oraz mszału; gdy brak diakona - podanie celebransowi pateny z chlebem); asystowanie kapłanowi podczas okadzenia darów, krzyża i ołtarza (gdy nie asystują kapłanowi diakoni); okadzenie kapłana i wiernych (gdy brak diakona); rozdzielanie Komunii świętej; puryfikowanie i porządkowanie naczyń liturgicznych po rozdzieleniu Komunii albo też po zakończeniu Mszy św.

A diakonat? W homilii obrzędowej bp Ignacy Dec wskazywał na służebny charakter tej posługi. Umocnieni darem Ducha Świętego (diakoni) będą pomagać biskupowi i jego kapłanom w posłudze słowa, ołtarza i miłości, okazując się sługami wszystkich. Posługa miłości wyraża się w sprawowaniu czynności liturgicznych w czasie Mszy św., w udzielaniu chrztu, asystowaniu przy zawieraniu małżeństw, noszeniu wiatyku do chorych, przewodniczeniu obrzędom pogrzebu. Przede wszystkim jednak diakoni tak ściśle związani z ołtarzem Chrystusa w imieniu biskupa mają spełniać dzieła miłosierdzia, czyli służyć i pomagać chorym i ubogim. Wzorem dla nich staje się sam Chrystus, który przyszedł służyć, a nie po to, aby Jemu służono.

W czasie święceń diakonatu wybrani i odpowiednio przygotowani kandydaci przez włożenie rąk biskupa otrzymują dar Ducha Świętego, który uzdalnia ich do służby. W modlitwie konsekracyjnej biskup prosi dla nich o szczególne łaski, aby odznaczali się wszystkimi cnotami, miłością bez obłudy, troskliwością o chorych i biednych, powagą pełną pokory, czystością bez skazy i duchową karnością. Poza tym diakoni wezwani są do nieustannego dawania świadectwa swoim życiem, przestrzegania przykazań i w końcu specjalnym przyrzeczeniem zobowiązują się także do życia w celibacie.

O oprawę muzyczną liturgii zadbali seminaryjni koledzy nowo wyświęconych. Ks. Andrzej Paraciej, neoprezbiter, zasiadł za kontuarem organowym, a ks. Łukasz Kopczyński dyrygował Parafialnym Chórem Bazyliki Strzegomskiej. W uroczystości udział wzięli proboszczowie i krewni oraz świeccy i duchowni przyjaciele nowych diakonów i akolitów. 

Można powiedzieć, że funkcja diakona istnieje w Kościele od początków jego istnienia. Zostali ustanowieni przez apostołów do pełnienia służby na rzecz ubogich (Dz 6,1-7). Z czasem ich służba związała się ściśle z liturgią, a zwłaszcza z Eucharystią. Z czasem uprawnienia diakona zostały poszerzone i mógł on również czytać Ewangelię, głosić słowo Boże i sprawować niektóre sakramenty. Sprawowanie funkcji diakona związane było z przyjęciem odpowiednich święceń - święceń diakonatu.

Po Mszy św. alumni rozpoczęli wakacje.