Organy katedralne - remont konieczny

xrt

publikacja 03.07.2015 08:39

Przed Festiwalem "Chorda auxit" instrument trzeba było choć trochę podratować.

Organy katedralne - remont konieczny Większość piszczałek ma ponad 100 lat ks. Roman Tomaszczuk /Foto Gość

Organy katedralne potrzebują coraz gwałtowniej kapitalnego remontu. Zanim jednak znajdą się pieniądze na kosztowne prace renowacyjne, prowadzone są doraźne prace konswatorskie. Okazją są koncerty, takie jak tez cyklu Festiwalu Organowego Cjhorda Auxit (więcej na s. VI).

– Zaprosiłem pana Marka Mikonowicza z Wrocławia, organmistrza, żeby nastroił organy – mówi Maciej Bator, organista i animator kultury muzycznej w Świdnicy. – Pan marek był moim nauczycielem gry na organach w Kłodzku, teraz wspiera nas w utrzymaniu instrumentu w stanie względnej sprawności – dodaje.

Ostatni wielki remont organów katedralnych odbył się w roku 1978. Instrument którego prospekt można oglądać po dziś dzień został zbudowany w 1705 r. – Do dzisiaj znajduje się wiele piszczałek, których rzemieślnicze wykończenie a także sam dźwięk przybliża zamysł brzmieniowy sprzed 310 lat – zaznacza Maciej Bator i przedstawia spis 43 głosów organów mistrza Siebera z Brna.

Jakieś dwieście lat później zbudowano nowe organy, ale zachowano barokową obudowę. Nowy instrument wykonała rodzima firma Schlag & Söhne. ­– Instrument Schlagów był nowoczesnym dziełem, które inspirowane było gustami z początku XX wieku. Bardzo powszechnie bowiem XVIII-wieczne organy modernizowano lub zastępowano. Po około dwustu latach zmiany w praktyce wykonawczej były tak duże, iż stare instrumenty nie nadawały się do użytku w zmieniających się okolicznościach. Dotyczy to nie tylko samego brzmienia ale również rozwiązań technicznych. Świdnickie organy z 1907 posiadają (niestosowaną w XVIII wieku) trakturę pneumatyczną – wyjaśnia okoliczności przebudowy.

Po oględzinach instrumentu specjaliści oceniają, że – Można wskazać wiele braków i usterek a także nieprofesjonalnych działań konserwatorskich, które naruszają wartość historyczną tego instrumentu. Kilkanaście piszczałek jest mocno zdeformowanych nadto kompletne dwa głosy (razem 81 piszczałek) zostały wyniesione i pozostały po nich puste miejsca – mówią organmistrzowie.