SOS - Zachwyt na dobry początek

Komentarz egzystencjalny (46 s):

SOS - słowo o Słowie 7 Niedziela ZWYKŁA
Kamil Gąszowski

Komentarz historyczno-kulturowy (Mt 5,38-48):

  Czasami zostaje tak niewiele a Jezus mówi: Oddaj wszystko ks. Roman Tomaszczuk /GN 38 Słyszeliście, że powiedziano: Oko za oko i ząb za ząb!

Zasada ta obowiązywała na całym Bliskim Wschodzie i była usankcjonowaniem prawa odwetu. ST zabraniał osobistej zemsty. Jedynym odstępstwem od tego zakazu był odwet ze strony krewnego zamordowanego.

39 A Ja wam powiadam: Nie stawiajcie oporu złemu. Lecz jeśli cię kto uderzy w prawy policzek, nadstaw mu i drugi!

Uderzenie w prawy policzek było uważane za najwyższą zniewagę. Tak w żydowskim jak i w rzymskim prawie można było za ten czyn wszcząć postępowanie przeciwko napastnikowi.

40 Temu, kto chce prawować się z tobą i wziąć twoją szatę, odstąp i płaszcz!

Werset ten sugeruje pozbycie się nawet całego majątku (w sensie hiperbolicznym) byle tylko uniknąć rozprawy sądowej. Za kradzież płaszcza można było bowiem podać złodzieja do sądu, gdyż wierzchnia i spodnia szata była dla biedaków często jedynym ubraniem jakie posiadali.

41 Zmusza cię kto, żeby iść z nim tysiąc kroków, idź dwa tysiące!

Rzymscy żołnierze mieli prawo do narzucania przymusowej pracy, do wypożyczania zwierząt pociągowych lub innej własności. Słuchaczom Jezusa nie podobało się to, że Mistrz zachęca do takiej uległości. Tym bardziej że wielu Żydów dążyło do powstania przeciwko okupantowi.

42 Daj temu, kto cię prosi, i nie odwracaj się od tego, kto chce pożyczyć od ciebie.

Żebracy byli naturalnym elementem ówczesnego społeczeństwa. Biblia jednak surowo zakazywała lichwy a co siedem lat wszystkie długi miały być umarzane. Jezus podkreśla tu zasadę bezinteresownego dawania.

43 Słyszeliście, że powiedziano: Będziesz miłował swego bliźniego, a nieprzyjaciela swego będziesz nienawidził. 44 A Ja wam powiadam: Miłujcie waszych nieprzyjaciół i módlcie się za tych, którzy was prześladują;

ST nie nauczał wprost o nienawiści wobec wrogów, chyba że byli to nieprzyjaciele Boga. Nie dziwi zatem, że nawet najbardziej pobożni Żydzi nie modlili się za swoich wrogów.

45 tak będziecie synami Ojca waszego, który jest w niebie; ponieważ On sprawia, że słońce Jego wschodzi nad złymi i nad dobrymi, i On zsyła deszcz na sprawiedliwych i niesprawiedliwych.

Niektóre żydowskie teksty zapewniały, że każdy kto okazuje miłosierdzie na wzór Boga, może stać się Bożym dzieckiem.

46 Jeśli bowiem miłujecie tych, którzy was miłują, cóż za nagrodę mieć będziecie? Czyż i celnicy tego nie czynią? 47 I jeśli pozdrawiacie tylko swych braci, cóż szczególnego czynicie? Czyż i poganie tego nie czynią?

Celnicy byli synonimem Żydów żyjących w największym odstępstwie od Boga. Pogan natomiast traktowano jako ludzi zdemoralizowanych i bałwochwalców. Prawowierni Żydzie nie meili wątpliwości, że nie należy postępować jak celnicy czy poganie.

48 Bądźcie więc wy doskonali, jak doskonały jest Ojciec wasz niebieski.

Aramejskie słowo oznaczające „doskonały” można tłumaczyć także jako pełny, całkowity i zawiera w sobie niuans znaczeniowy wskazujący na miłosierdzie.