I Forum Samorządowe Diecezji Świdnickiej odbyło się 12 grudnia w Centrum Nauki i Sztuki „Stara Kopalnia” w Wałbrzychu.
5. Apostolstwo katolików świeckich
Powołanie ludzi świeckich należało do wielkich tematów Soboru Watykańskiego II. Do tego nauczania soborowego nawiązał po dwudziestu latach VII Synod Biskupów, obradujący w Rzymie w 1988 r., oraz ukazująca dorobek tego Synodu Adhortacja Apostolska Jana Pawła II „Christifideles laici”, zwana często „vademecum dla świeckich”. Naświetla ona wszystkie aspekty powołania i misji chrześcijan świeckich. Ten ważny dokument przekazuje nie tylko naukę o laikacie, ale wyznacza katolikom świeckim program działania. Wymienia m. in. przymioty powołania ludzi świeckich.
Pierwszym przymiotem wspólnym wszystkim członkom Ludu Bożego jest przyjęcie chrztu świętego. Przez chrzest dokonuje się włączenie człowieka w Chrystusa i jego Mistyczne Ciało, którym jest Kościół. Dlatego chrześcijanin świecki to przede wszystkim człowiek ochrzczony. Chrzest jest źródłem sakralnego charakteru Ludu Bożego, do którego przynależą ludzie świeccy (ChL 10-11).
Drugi przymiotem jest uczestnictwo każdego chrześcijanina, w potrójnym urzędzie Chrystusa i Kościoła: urzędzie kapłańskim, prorockim i królewskim (ChL 14). Uczestnictwo to określa prawa i obowiązki każdego chrześcijanina w zakresie sprawowania kultu Bożego, nauczania i służby w szerzeniu Królestwa Bożego oraz pewnego wpływu na działalność instytucji kościelnych poprzez wyrażanie opinii, kształtowanie zwyczajów kościelnych i chrześcijańskiego stylu życia.
Z tego potrójnego uczestnictwa w urzędzie Chrystusa i Kościoła wywodzi się trzecia cecha powołania wiernych – posłannictwo w Kościele i w świecie, czyli to wszystko, co określamy mianem apostolstwa. Posłannictwo to laikat wypełnia na sposób właściwy ludziom świeckim (ChL 15).
Warto również zauważyć, że nauczanie soborowe podaje dwie cechy wyróżniające ludzi świeckich spośród innych członków Kościoła. Stanowią one specyficzne przymioty ludzi świeckich, jakby swoistym „charakterem świeckim” (KK 31; ChL 9). Na ten świecki charakter powołania ludzi świeckich składają się: Boże powołanie do pozostania w świecie, bo tam ich Bóg powołuje, oraz uświęcenie świata od wewnątrz jego struktur. Konstytucja dogmatyczna o Kościele opisuje to w następujący sposób: „zadaniem ludzi świeckich, z tytułu właściwego im powołania, jest szukać Królestwa Bożego, zajmując się sprawami świeckimi i kierując nimi po myśli Bożej. Żyją oni w świecie, to znaczy pośród wszystkich razem i poszczególnych spraw i obowiązków świata, i w zwyczajnych warunkach życia rodzinnego i społecznego, z których niejako utkana jest ich egzystencja. Tam Bóg ich powołuje [...] aby przyczyniali się do uświęcenia świata” (KK 31). W ten sposób Sobór Watykański II, a za nim adhortacja apostolska Christifideles laici naucza nie tylko o tym, że świeccy chrześcijanie mają właściwe im powołanie i że jest to powołanie dane od Boga, ale ukierunkowane ku światu (KK 31; ChL 15).
Ludzie świeccy z tytułu Bożego powołania pozostają w świecie, w przeciwieństwie do kapłanów i zakonników, którzy na mocy Bożego powołania jakby „wychodzą ze świata”. Pozostawanie ludzi świeckich w świecie nie jest dziełem przypadku czy braku powołania do spraw wyższych. Jest to działanie zaplanowane i zamierzone przez Boga. Ten świecki stan życia zakłada określoną rolę w Kościele i w świecie. Wskazuje też na odpowiednia pozycję w sprawach doczesnych. Ludzie świeccy nie żyją wyłącznie dla rzeczywistości transcendentnej. Pozostawanie w świecie polega na życiu w zwykłych warunkach życia społecznego, rodzinnego i zawodowego. To wszystko kształtuje ich psychikę oraz ma wpływ na typ religijności człowieka świeckiego. Ludzie świeccy poprzez pracę zawodową i zaangażowanie gospodarcze i społeczno-polityczne wchodzą głęboko w sprawy doczesne i jako ludzie ochrzczeni chrystianizują świat. Ludzie świeccy, na mocy specyficznego powołania, uświęcają świat od wewnątrz – uświęcają od wewnątrz życie rodzinne, ekonomiczne, polityczne, społeczne itd. W tym sensie uświęcanie świata jest w swojej istocie głównie dziełem ludzi świeckich. Dlatego Konstytucja dogmatyczna o Kościele, powołując się na List do Diogneta (KK 38, przyp. 9), stwierdza: „czym dusza jest w ciele, tym niechaj będą w świecie chrześcijanie”. Aktualne uwarunkowania wskazuj na potrzebę realizowania tej zasady w dzisiejszym świecie.
Ludzie świeccy, w sposób szczególny ukierunkowani ku światu, stanowią pomost łączący Kościół ze światem. Tylko przez ten pomost może słowo Boże i świadectwo życia chrześcijańskiego dotrzeć do ludzi z różnych grup społecznych. Bez ludzi świeckich byłby niezdolny do pełnienia swojej zbawczej misji wobec świata.
Kończąc trzeba pamiętać, że chrześcijanie świeccy znajdują się na najbardziej wysuniętym przyczółku życia Kościoła. To oni znajdują się tam, gdzie Kościół styka się z niewierzącym światem. Od ich świadomości, że nie tylko przynależą do Kościoła, ale są Kościołem, i od ich zaangażowania w sprawy Kościoła i świata zależy apostolski sukces.
Zakończenie
W ramach zakończenia przytoczmy słowa, które Jan Paweł II wypowiedział w Starym Sączu 16 czerwca 1999 roku, podczas kanonizacji bł. Kingi: „Dzisiejszy świat potrzebuje świętości chrześcijan, którzy w zwyczajnych warunkach życia rodzinnego i zawodowego podejmują swoje codzienne obowiązki; którzy pragnąc spełnić wolę Stwórcy i na co dzień służyć ludziom, dają odpowiedź na przedwieczną miłość. Dotyczy to również takich dziedzin życia, jak polityka, działalność gospodarcza, społeczna, prawodawcza. Niech i tu nie brakuje ducha służby, uczciwości, prawdy, troski o dobro wspólne – nawet za cenę wielkodusznej rezygnacji ze swego, na wzór św. Kingi (patronki samorządowców). Niech i w tych dziedzinach nie zabraknie świętości, którą zdobywa się przez kompetentne, służebne działanie w duchu miłości Boga i bliźniego”.